ماساژ یکی از قدیمیترین راههای درمان بیماریها به شمار میرود. سابقهی استفاده از ماساژ به بیش از سه هزار سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد. در کتابهای باستانی هند که مربوط به حدود ۱۸۰۰ سال پیش از میلاد مسیح میشود، به این روش درمانی اشاره شده است. در یونان باستان، پزشکان برای درمان بیماران و آمادهسازی سربازان و گلادیاتورها برای نبرد از ماساژ با روغن استفاده میکردند....
در طب سنتی ایران از ماساژ تحت عنوان دلک و غمز یاد شده و در کتابهای معتبر و مرجع طب ایرانی از آن به عنوان درمان بیماریها و حتی پیشگیری و حفظ کنندهی سلامت نام بردهاند. در طول زمان سیستمهای متفاوتی در کشورهای مختلف برای ماساژ طراحی شده که میتوان به ماساژ سوئدی، ماساژ تایلندی و … اشاره کرد. هدف از انجام برخی از انواع ماساژ کمک به سلامت کلی بدن، افزایش گردش خون، دفع مواد زائد از عضوی خاص، کاهش تنش و درد عضلانی، ایجاد آرامش عصبی و ….است.
حکمای طب سنتی توصيه ميكنند با شروع فصل پاييز برای حفظ تندرستی بدن، نرمشهاي آرام و حركات متناسب و متمركز بر مفاصل انجام دهید. به اين ترتيب مانع بروز دردهاي مفصلي و استخواني میشوید. هر فردی باید با توجه به مزاج و سبک زندگی خود و مشورت متخصص طب سنتی، نرمش و ورزشهایی را انتخاب کند و در زمان مناسب انجام دهد.
سرماخوردگی شایعترین بیماری روزهای سرد سال بوده و ممکن است شما هم به آن مبتلا شوید، اما نگران نباشید! علاوه بر استفاده از نسخههای گیاهی طب سنتی برای بهبودی، میتوانید از قدرت بدن برای مقابله با بیماری سرما خوردگی استفاده کنید. به عبارت دیگر با ماساژ قسمتهای مشخص روی صورت، از شر سرماخوردگی خلاص میشوید.
نقطهی اول: این نقطه بین ابرو واقع شده و باید برای یک دقیقه آن را ماساژ دهید.
نقطهی دوم: دو سانتیمتر پایینتر از ابرو قرار دارد و باید هر دو طرف را به طور همزمان ماساژ دهید.
نقطهی سوم: دو نقطهی متقارن که در پایهی بینی و نزدیک گوشهی داخلی چشم واقع شده و باید به طور همزمان آنها را ماساژ دهید.
نقطهی چهارم: نقاط متقارن کنار سوراخهای بینی را ماساژ دهید.
يكي از شيوههای درماني براي پيشگيري از خشكي و سردي پوست و بدن، ماساژ با روغنهاي گیاهی گرم بهويژه روغن كنجد يا روغن بادام شيرين است. اين ماساژ تاثير زيادي در پيشگيري و حتي درمان خشكي پوست يا بدن دارد. به این منظور کافی است با شروع فصل پاييز، هفتهاي يكبار زیر نظر متخصص اين ماساژ را انجام دهید. همچنین اگر با مراحل انجام ماساژ آشنا هستید، ميتوانید با افزودن مقدار کمی اسانس دارچين به روغن گیاهی مورد مصرف (روغن كنجد يا روغن بادام شيرين)، از خواص درماني این ادویه بهرهمند شوید.
ماساژ یکی از روشهای درمانی برای دردهای عضلانی به شمار میرود و با افزایش گردش خون در عضله و بافتهای اطراف آن، به شسته شدن مواد التهابی و مواد زاید تجمع یافته در بافت عضلانی کمک میکند.
علاوه بر این، هنگام ماساژ، تماسی که با پوست ایجاد میشود، رفلکسهای عصبی خاصی به وجود میآورد که به شل شدن عضلات و کاهش یا برطرف شدن درد کمک میکند، در نهایت تمام این مکانیسمها باعث میشود عضلات آرام شوند و درد ناشی از خستگی یا فعالیت بیش از حد عضله برطرف شود.
گاهی اوقات پزشکان توصیه میکنند کسانی که دردهای عضلانی خاص مانند التهاب تاندون دارند، خودشان در خانه با استفاده از گرمای موضعی و ماساژ، دردشان را تسکین دهند. در چنین مواردی چند توصیهی کلی برای بیمار لازم است.
* ماساژ باید در ابتدا ملایم باشد و بعد به تدریج با فشار و عمق بیشتری روی عضله انجام شود، چون اگر از همان ابتدا به شکل خشن و عمقی شروع شود، میتواند باعث بیشتر شدن اسپاسم و درد شود.
* در مواردی که نقطهی خاصی از عضله دردناک است یا در ناحیهای که یک تاندون ملتهب وجود دارد، اول از همه عضلات اطراف آن ناحیه ماساژ داده میشود و بعد به تدریج بر نقطهای که بیشترین درد را دارد تمرکز شود. البته در التهابهای حاد، ماساژ و تحریک میتواند باعث بدتر شدن التهاب شود.
* در بعضی از نقاط بدن اعصاب محیطی تقریبا سطحی هستند، یعنی از بین پوست و عضله رد میشوند. اگر در این نقاط، ماساژ با فشار بیش از حد انجام شود، میتواند باعث آسیب به اعصاب شود. همچنین نقاطی در ناحیهی گردن وجود دارد که عروق خونرسان اصلی از آنجا رد میشوند و ماساژ روی این نواحی میتواند باعث ایجاد مشکلات خاصی شود.
روغنهاي گياهي از جمله داروهاي طبيعي و پرخاصيتي هستند كه از آنها براي درمان و تسكين بسياري از بيماريهاي جسم و روح به خصوص در ماساژ درمانی استفاده میشود. اثرات درمانی ماساژ نیز به میزان زیادی، بستگی به مهارت تکنیکی و تخصص ماساژ دهنده و نوع روغن انتخاب شده دارد.
از آنجایی که در طب سنتی ایران گیاهان و روغنهای گرفته شده از آنها، طبع و مزاج خاصی دارند، میتوان از آنها به عنوان درمان و کمک به اعتدال مزاج بدن استفاده کرد.
این ویژگی طب سنتی ایران است که در استفاده از روغنها و اسانسها علاوه بر رایحه و خواص دارویی به مزاج و درجهی سردی، گرمی، خشکی و رطوبت آن نیز توجه کند. معمولا در فصل پاییز و زمستان که مزاج سردی دارند، از روغنهای گیاهی گرم برای ماساژ افراد استفاده میشود.
روغن به دست آمده از بذر كتان يكي از بهترين عصارههاي گياهي براي درمان زكام است. درمانگران طب سنتي توصیه میکنند بيماراني كه در فصل زمستان دچار زكام، سرماخوردگي و گرفتگي بيني ميشوند، چند قطره از این روغن را درون حفرههاي بيني خود بچكانند يا کمی از آن را روي بيني خود ماساژ دهند. اين كار كمك ميكند تا علاوه بر باز شدن حفرهی بيني، تنفس اين افراد نيز تقويت شود.
در کتب طب سنتي ايران به تاثير درماني و تسكيندهندهی روغن گردو بر دردهاي ناشي از گرفتگي سياتيك و اسپاسمهاي آن اشاره شده است. درمانگران طب سنتي ماساژ روغن گردو (كه از مغز گردو و پوست آن تهيه ميشود) را در ناحيهی كمر، پشت و پاهاي بيمار براي درمان سياتيك بسيار موثر ميدانند و بر اين باورند، استمرار در ماساژ اين ناحيه با روغن گردو، منجر به بهبود سياتيك و برطرف شدن اسپاسمهاي اين ناحيه ميشود.
– انتخاب روش، روغن ماساژ و محلی که نیاز به ماساژ دارد باید هدفمند و با تشخیص پزشک معالج باشد.
– اگر هنگام ماساژ از وضعیت سلامت مهرهها و مفاصل آگاه نیستید، مجاز به انجام هیچ گونه مانور و مالشی روی این مواضع نخواهید بود.
– دستهای ماساژ دهنده باید تمیز و گرم باشد.
– حتی در تابستان نیز از گرم بودن اتاق به میزان کافی مطمئن شوید.
– در صورت وجود عفونت یا شکستگی باید از انجام ماساژ در آن محل خودداری کنید.
– از دادن ماساژ بلافاصله بعد از غذا باید خودداری شود.
نقطه ۱: این نواحی دقیقا بین ابرو واقع شده است. این منطفه را برای یک دقیقه ماساژ دهید
نقطه ۲: این نقاط در ۲ سانتی متر پایین تر از ابرو واقع شده است. باید هر دو طرف را بطور همزمان ماساژ دهید.
نقطه ۳: دو نقطه متقارن در پایه بینی در نزدیکی گوشه داخلی چشم واقع شده است. به طور همزمان ماساژ دهید.
نقطه ۴: نقاط متقارن حدود نیم سانتی متر از سوراخهای بینی ماساژ دهید.